Ապագան եւ անհանգիստ սահմանները

Վերջերս ապագայի մասին բովանդակային զրույց ունեցա ընկերներիցս մեկի հետ: Ընդհանրապես` ասեմ ձեզ, այս ընկերս աչքի է ընկնում արտաբերած խելացի մտքերի հաճախությամբ այնքան, որ երբեմն նույնիսկ սկսում եմ նախանձել:

Այդ անգամ, մասնավորապես, զրույցի ընթացքում հարցականի տակ դրվեցին ապագայի հանդեպ իմ ունեցած լավատեսական սպասումները: Ես լավատես եմ, ու դա վերաբերում է ոչ միայն անծանոթ անվանմամբ թեյը վստահորեն գնելուն, այլ մարդկության հետագա զարգացմանը` ընդհանուր առմամբ:

Ես, օրինակ, աշխարհի ապագան պատկերացնում եմ ուտոպիստական ֆանտաստների վարդա-նարնջագույն երանգներով, այսինքն` գիտության եւ տեխնիկայի առաջընթացը թույլ կտա հասնել, ասենք, անմահության, թույլ կտա ստեղծել զուգահեռ, թեկուզ եւ վիրտուալ աշխարհներ, հնարավոր կլինի հասնել գիտակցության որակական նոր մակարդակի, եւ այդպես շարունակ:

"Լճանում ենք",- ասում է ընկներս եւ հիմնավորում. "Նայիր, ոչ մի հիմքային, ֆունդամենտալ առաջընթաց այլեւս տեղի չի ունենում, տես, օրինակ` մարդիկ դեռեւս չեն կարողանում հասնել ուրիշ մոլորակների, դեռեւս չկան մեթոդներ, որոնք թույլ կտան օգտագործել մարդու միտքը շրջակա միջավայրի վրա ներգործելու` տելեպատիայի համար": "Բայց կան, օրինակ, այֆոններ, կա անդրոիդ, կա ինտերնետ, գրողը տանի",- հակադարձում եմ ես եւ մեծ կում անում թեյի բաժակից` լուսամուտի մոտ նստած: "Դրանք կդառնան ավելի բարակ, ավելի թեթեւ եւ ավելի էժան, հարյուր տարի հետո տարբերությունը կլինի միայն այն, որ այդ քո ասած այֆոնները կլինեն ամենուր, ասենք, զուգարաններում, գետնին թափված, անվճար, բայց դրանից հեռու չի գնա ոչ մի բան",- պատասխանում է ընկերս, իսկ ես հարցնում եմ` ախր ինչո՞ւ:

"Որովհետեւ չենք տեսնում ռեալ մեծ ծրագրեր",- ասում է ընկերս. "Օրինակ` քանի՞ տարի է արդեն կան այֆոնները, իսկ Մարսը այնքան անհասանելի է, ինչքան նախկինում, ոչ մի, կարելի է ասել, առաջընթաց":

Ես ստիպված եմ լինում համաձայնել: Ուղղակի հարց է ծագում` իսկ ո՞վ է մեղավոր այս փակուղում հայտնվելու համար:

"Մարդիկ, մարդկանց հետաքրքրությունները, մարդկանց` լայն մտածելու անկարողությունը":

Հըմ:

"Մարդիկ այլեւս չեն մտածում ուրիշ մոլորակներ նվաճելու մասին, չեն մտածում տիեզերքի գաղտնիքները բացահայտելու մասին",- շարունակում է ընկերս, բայց ես համաձայն չեմ. "Մտածում են, ախր": "Քիչ են մտածում: 60,70, 80-ականներին մարդիկ անհամբերությամբ էին սպասում ֆանտաստների գրքերի, գիտական ամսագրերի, հետազոտությունների, աշխարհն այն ժամանակ այնքան անբացատրելի եւ հետաքրքիր էր, իսկ հիմա, փաստորեն, մտիր ինտերնետ, ընտրիր ուզածդ հերոսին կամ կախարդին ու գնա այս կամ այն մոլորակի հրեշների դեմ պայքարելու":

Այսպիսի բաներ:

Եւ ընկերս շատ բաներում ճիշտ է: Այ, թեկուզ, ինչպե՞ս մտածել Մարսը նվաճելու մասին մասնավորապես Հայաստանում, երբ արդեն քանի օր է ամեն առավոտ սահմանից մահազդներ են գալիս, ինչպես մտածել նոր հորիզոններ հաղթահարելու մասին, երբ ամեն ինչ քաշում է մարդկությանը դեպի ցած, դեպի ներս, դեպի ինչ-որ պոռնո աստղի անձնական կյանքը, դեպի աֆրիկական էբոլան, դեպի իսրայելա-պաղեստինյան կոնֆլիկտը, դեպի Ռուսաստանի դեմ կիրառվող պատժամիջոցները, դեպի աղքատությունը...

Ի՞նչ կմտածեին Ազիմովն ու Քլարկը, եթե հանկարծ իմանային, որ մարդը հանձնվում է, մարդն այլեւս չի ուզում դուրս գալ տնից, ինտերնետից, չաթից, չի ուզում գնալ դեպի Մարս, դեպի Յուպիտեր:

Շատ վատատեսական դարձա: Չէ, չէ, չէ: Ես նորից հավատում եմ եւ նույնիսկ վստահ եմ` ամեն ինչ լավ կլինի մարդկության համար... միայն թե սահմաններում հանգիստ լինի:

Նկարի աղբյուրը` http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/unitedarabemirates/10649939/Muslims-warned-in-Fatwa-not-to-live-on-Mars.html