Վերջին ճիճուները

Անտառն անծայրածիր էր: Սկսելով շնչել ողջ հզորությամբ` այն տարածվել էր բոլոր ուղղություններով միաժամանակ: Դրա ամենահեռավոր ճյուղերը հասնում էին մինչեւ օվկիանոսները, կանգ առնում լեռնային հսկա զանգվածների առջեւ, շրջանցում դրանք տասնամյակներ անց ու նորից շարունակում տարածվել դեպի օվկիանոս: Անտառն այդ կենդանի էր ու թարմ, թեեւ արդեն որպես գերեզման էր ծառայում իր` նախկինում հսկա տերերի համար: Անտառի անվերջ ու անսահման եզրերից մեկում էլ պատրաստվում էր մեծ կռիվը տերերից երկուսի միջեւ: Այս օրգանիզմները, որ հնարավոր է, վերջինն էին իրենց տեսակի մեջ, հանդիպել էին անտառում մնացած կյանքի վերջին հույսի մոտ` որոշելու, թե ում կհասնի երանելի պատառը:

***

Պաշտոնական հրապարակումից հետո Ալդա Մոմյանը, ով այսպես կոչված ճիճուների գյուտի հիմնական հեղինակն էր, բոլորից առաջ ընկնելով, շտապեց ինստիտուտ: Աչքերը ցավում էին ու անվերջ արցունքոտվում, բայց ճիճուների ցուցաբերած վարքն անհապաղ ուսումնասիրման կարիք ուներ: Վարելով իր քրոսրովերը` աղջիկը ստիպված էր լինում մեկընդմիշտ սրբել աչքերը մատով, ակնոցի տակից, աշխատելով չկեղտոտել ապակիները: Լուսանկարիչների թիրախում նա մեկ էլ հայտնվել էր հինգ տարի առաջ, երբ իր բացահայտման մասին առաջին անգամ հայտարարվեց Կլիմայի փոփոխությունների հարցով վիեննական գագաթաժողովի ժամանակ: Հնարավոր է` այն ժամանակ ոչ ոք լուրջ չէր վերաբերվել երիտասարդ գիտնականի, այն էլ` համալսարանը նոր ավարտած աղջկա գյուտին, բայց հիմա ողջ աշխարհն էր սեւեռված նրա ճիճուների վրա, որոնցից ամենախոշորները գալարվում էին աղջկա կողքի նստատեղին դրված մետաղական տուփի մեջ: Թեեւ պաշտոնական հրապարակման ժամանակ տեղի ունեցած ներկայացման ժամանակ երկու ճիճուներն էլ պլաստիկի ահագին` հարյուր գրամանոց կտորներ կերան, նրանք այնպես էին խլրտում պղնձե տուփի մեջ, ասես ինչ-որ բան էին պահանջում:

Իսկ ի՞նչ կարող էին պահանջել ուղեղի փոխարեն նյարդային ընդամենը մի քանի հանգույց ունեցող օրգանիզմները: Ալդա Մոմյանը մտածեց, որ հնարավոր է`դրանք ուզում էին մաս ունենալ նաեւ իրենց շնորհիվ ձեռք բերված փառքից: Բայց ինչպիսի ուժով են նրանք հիմա գալարվում: Ալդա Մոմյանը ձեռքը դրեց տուփի վրա` ընդամենը մեկ վայրկյան կտրելով հայացքը ճանապարհից: Ինչքան աշխույժ են ճիճուները: Լաբորատորիայում, սովորաբար, բոլոր փորձերն իրականացվում էին երկուսից երեք սանտիմետրանոց օրինակների հետ: Պլաստիկ խժռող անողնաշարավորները խոստանում էին լուծել մոլորակի աղտոտվածության հարցը` կուլ տալով չվերամշակվող ողջ քիմիան: Իհարկե` այդպիսի հրաշքը պետք է ստանար իր բաժին փառքը: Բայց որ այսպե՞ս ակտիվ լինի այդ հրաշքը: Ալդա Մոմյանը նորից դրեց ձեռքը տուփի վրա: Դրա ներսում ասես ոչ թե ճիճուներ, այլ իսկական մկանոտ օձեր լինեին: Մուտացիա՞: Դիմացից եկող մեքենայի հեռահար լույսերն ընկան ուղիղ մռմռացող աչքերի մեջ: Ալդա Մոմյանը բռնեց  ղեկը երկու ձեռքերով եւ անզգուշաբար վայր գցեց պղնձյա տուփը գետնին: Աղջկա մեքենայի կողքով մեծ արագությամբ հսկա բեռնատար անցավ: Աննա Մոմյանը հայացք նետեց մեքենայի ռետինե գորգիկն ուտող տասը սանտիմետրանոց մոխրագույն ճիճուների բազմությանը: Դիմացից եկող սեդանը չհասցրեց փախցնել մեքենան հանդիպակաց գիծ մտած քրոսրովերից: Պատառոտված ու կոտրված թիթեղների արանքից դուրս սողացած արարածները սկսեցին համտեսել ասֆալտը...

***

Բախումն անխուսափելի էր: Ճիճուները սողում էին միմյանց ուղղությամբ` տերեւների եւ չորացած ճյուղերի վրայով: Նրանցից քիչ հեռու` վայրի մորենու թփի տակ, ընկած էր սպիտակ գույնի պլաստմասե բաժակ: Ճիճուների մենամարտը սկսվեց անմիջապես հանդիպելուց հետո: Նրանց մարմինները մահացու կռվում գալարվեցին երկու օր, եւ միայն երրորդ օրը կողմերից մեկին լքեցին վերջին ուժերը: Հաղթողը ստացավ մեկ շաբաթ եւս` գոյատեւելու անծայրածիր գերեզմանոցում եւ փնտրելու պլաստիկի որեւէ մոռացված կտոր:

Նկարի աղբյուրը` http://ic.pics.livejournal.com/felbert/22334356/4469174/4469174_600.jpg