Melomania

 

Ընկերոջս ճանաչու՞մ եք: Նա այն երկար, նիհար մարմնով ու մազոտ դեմքով տղան է: Դե այն մեկը, որ միշտ նստած է լինում “Մելոմանիա” փաբում, բարի սեղանի ամենավերջում: Երևի տեղը բերեցիք: Նրա հետ խոսալ փորձե՞լ եք: Եթե ոչ, ապա ասեմ` մի էլ փորձեք: Նա սովորաբար լինում է կարկտային ամպերի պես մռայլ կամ կոտրված սրտով փինաչու պես հարբած: Չգիտեմ մեկ էլ երբ կտեսնենք նրան քիչ թե շատ նորմալ վիճակում: Հավաբնաբար, երբ բաց կթողնեն Վիգեն Իսրաելյանին: Չէ որ այդ պատմությունից հետո էր, որ իմ ընկեր Հարութը հայտնվեց այսպիսի վիճակի մեջ: Այդ մութ պատմությունը ինչ-որ խելառ նոտաների մասին: Ձեզ դա ծանոթ չէ՞: Ես զարմացած եմ: Ընդհանրապես զարմանալ ինձ մոտ լավ է ստացվում, բայց հիմա ես իրոք զարմացած եմ, որպեսզի պատկերացնեք թե ինչու, ես կպատմեմ այն ինչը տեղի էր ունեցել  երկու տարի ու մի քանի ամիս առաջ: Միգուցե հենց այն փողոցում, որտեղ ապրում եք դուք հիմա, կամ կողքի փողոցում, հնարավոր է հենց նույն հասցեում:
Հարութի երաժշտական խանութը (նա վաճառում էր միմիայն Ռուսաստանից ներկրված բարձրորակ դիսկեր, բայց ընդհանուր էֆֆեկտի համար ուներ սրահում դրված ռոյալ ու մի քանի տեսակի կիթառներ) այդ ոլորտում երևի ամենակարգին հաստատությունն էր: Երբ ինտերնատային ներբեռնում ապահովող երաժշտական կայքերի “շնորհիվ” գրեթե մահացավ սկավառակների բիզնեսը, Հարութի խանութը շարունակում էր ծաղկել: Բանը տեսականու առատության մեջ չէր այնքան, ինչքան Հարութի` երաժշտության հանդեպ ունեցած վերաբերմունքի: Նա օր ու գիշեր էր լում երաժշտություն: Նույնիսկ զուգարանում հարմարացրել էր մի քանի դինամիկներ ու դարձրել էր այդ օրհնյալ խուցը իսկական դրախտ: Ես հիմա կերդվեի, որ երբեք չեմ եղել մի այլ այդպիսի վայրում, ինչպիսինն էր “8 music” խանութի տնքարանը: Նստում ես զուգարանակոնքին ու ասենք, Վերդիի օպերաներից մեկի հնչյունների տակ հասնում բացարձակ կենտրոնացման: Հզոր բան էր:
Հարութը անձամբ գիտեր իր հաճախորդների մեծ մասին: Շատերը գալիս էին պարզապես նրա հետ երաժշտության մասին զրուցելու: Ոմանք նրանից խնդրում էին ճարել այս կամ այն հազվագյուտ ձայնագրությունը:Ասում եմ, Հարութն այլ կերպ էր վերաբերվում իր աշխատանքին: Նա կխոսար մի կես ժամ ինչ-որ դպրոցականների հետ Թուփաքից ու Վու Թենք Քլենից, հետո մի ծերունի ջութակահարի համար իր սենյակից երկու ձեռքով զգույշ ու խնամքով բռնած, որպեսզի չվնասվեն, նոտաներ կբերեր: Նա իր սերը դեպի երաժտությունն ու նոտաները ժառանգել էր իր պապից: Նրան ժամանակին անվանում էին Կառլ Սալամոնովիչ: Հետո պապը քաղաքից անհետավ: Անհետացավ նաև նրա անունը: Նրա մասին հիմա կհիշեն Կոնսերվատորիայի մեկ-երկու դինոզավրեր: Էլ ոչ-ոք: Իսկ նա մեծ մարդ էր: Հարութը պատմում էր, որ պապը ժամանակի մեծ մասը անց էր կացնում Հայաստանից դուրս: Ստեղծագործում էր ռուսական մայրաքաղաքների թատրոնների համար, գրում նաև մանկական երաժշտություններ: Ժամանակ առ ժամանակ Հայաստան վերադառնալից բերում էր հետը նոտաներ աշխարհի տարբեր ծայրերից: Դրանց մեջ լինում էին անվերնագիր հավաքածուներ: Նշանակում էր, ուրեմն, որ դրանք հենց իրենն են:
-Նենց եմ ափսոսում, որ չսովորեցի նոտաներ… - հաճախ բողոքում էր ինձ Հարութը:
Ես միշտ անհարմար էի զգում հարցնել` ի՞նչու չես սովորել: Հավանաբար մի բան նրան խանգարել էր:
Հարութի օրերն անցնում էին մեկը մյուսի հետևից, սահուն ու հանգիստ: Ամռանը լինում էր տոթ, ու նա երեկոները արդեն զովին դուրս էր գալիս, կանգնում խանութի դիմաց ու ռեգգիի թմրեցնող ռիթմի տակ նայում անցորդներին: Իսկ ձմռանը միշտ կարելի էր նստել խանութի խորքում, վերցնել մեկ շիշ լավ կոնյակ ու անցնել կլասիկ ռոք խմբերից մեկն ու մեկի դիսկոգրաֆիայի յուրացմանը:
Հետո հայտնվեց Վիգեն Իսրաելյանը, ու “8 music”-ից սկսեց կանեփի հոտ գալ: Առաջ էլ մեկ մեկ այն գալիս էր, բայց այն ժամանակ ոչ մեկ դրա մասին հատուկ չէր մտածում: Իսկ Վիգենի գալուց հետո այդ բուրմունքը դարձավ անբաժանելի ատրիբուտ: Երբ ես գնում էի Հարութին հյուր, ստիպված էի լինում անցնել ծխի վարագույրի միջով: Նա նստած էր լինում Վիգենի հետ: Մեկ-մեկ նրանց հետ լինում էին աղջիկներ: Մի անգամ տեսա նույնիսկ իմ հին ծանոթուհուն` Վեռային: Նա հագել էր կապույտ կարճ շրջազգեստ ու հաջողացրել էր կարմիր գույնով ներկել շուրթերը: Մինչև ծնկները հասնող սապոգները մաշված էին, իսկ մեկը նույնիսկ ճղված: Ես նրան խղճացի:
 Թեև այն ժամանակ ես ավելի ու ավելի հազվադեպ էի գնում Հարութի մոտ, զգում էի, որ նա Վիգենի հետ ինչ-որ բան է մտածում: Ես բազմիցս նկատել էի նրանց մոտ նոտաներով թղթեր, ինչ-որ աղյուսակներ: Հետո Հարութը գնեց պատճենահանող սարք: Նրանց մոտ սկսեցին հյուր լինել հայտնի կոմոզիտորներ ու երգահաններ:
Հետո սկսվեց խելագառությունը:

            Վիգեն Իսրաելյանը հետաքրքիր տիպ էր: Երևի վատ տղա էլ չէր: Նրան մոտիկից ճանաչելու առիթ ինձ չէր ընձեռնվում, կամ գուցե ես այնքան չէի ուզում նրա հետ մոտիկանալ (նա դասական սրիկային հատուկ բակենբարդներով ու կարմիր կաշվե կուրկտայով մեկն էր): Նրա մասին իմացա միայն այն, որ սովորել էր Ջիլիարդի երաժշտական դպրոցում: Դա քիչ բան չէր ու հարգանք էր ներշնչում, նույնիսկ չնայած բակենբարդներին ու կարմիր վերարկուին: Ինչևէ, այս Վիգենը Հարութի մոտ գտել էր մի քանի կապ նոտաներ, որոնք բնավ նման չէին մնացած երաժշտական թղթերին, որ Հարութը ժառանգություն էր ստացել պապից:
Մի անգամ նրանց մոտ ես ներկա եղա մի խոսակցության:
 -Դու գոնե պատկերացնում ես ի՞նչ ա էսի,-  ասում էր Վիգենը ու ճեղքում կանեփածխի թանձր պատը տարբեր ուղություններով:
-Էս լրիվ այլ բան ա, ես չգիտեմ… ի՞նչ ա սա: Ես մենակ նայեմ… - Վիգենը վերցնում էր նոտաների միջից տարբեր էջեր, նայում նրանց ու սկսում հառաչել: Կարծես տեսնում էր ինչ-որ այլ մոլորակի պորտալ կամ նման ֆանտաստիկ մի բան:
 Այդ ընթացքում Հարութի դեմքը արտահայտում էր կատարյալ շփոթվածություն: Պատկերացնում եմ` անկապ, փոշոտ թղթեր ու դրանցով հրճվող հասուն տղամարդ: Նույնիսկ ծիծաղալի էր երևի:
 -Ես ցույց կտամ ձեզ հիմա, - հայտարարեց Վիգենը ու նստեց ռոյալի առջև, - հեսա, հեսա:
 Նա մոտ հինգ րոպե ուշադիր նայում էր մեկ նոտաներին, մեկ ստեղներին: Հետո սկսեց նվագել: Սկզբում դա անհասկանալի մի բան էր: Ոչ մի մեղեդայնություն ես այդ ժամանակ չզգացի: Իսկ Վիգենը այնպիսի շարժումներ էր անում, կարծես ամեն մի ստեղնը սեղմելիս մատը դռան տակ էր թողնում:
 Հանկարծ ինձ թվաց, թե ինչ-որ բան կոտրվեց: Երևի ծաղկաման: Ես համոզված էի, որ ծաղկաման: Հարութը վեր թռավ տեղից ու վազեց դեպի խանութի հեռավոր անկյունը: Վերադարձավ ավելի շփոթված դեմքով: Ոչինչ չէր ջարդվե՞լ: Հետո էլի մի ինչ-որ բան ջարդվեց: Մի բան էլ փշրվեց, մյուս բանը ընկավ, հետո լսվեցին անկանոն այս ու այն կողմ թափվող աման-չամանի ձայներ, թխկոց-շրխկոց: Ես ու Հարութը վախից քիչ էր մնում իրար փաթաթվեինք: Ես հասցրեցի զգալ, որ ողջ այդ աղմուկի մեջ կար որոշակի ներդաշնակություն: Երբ այդ ժխողը դադարեց, լսվում էր միայն Վիգենի հիստերիկ ծիծաղը:
-Հանճարեղ ա՜, հանճարե՜ղ:
 -Էս ի՞նչ էր, - կարողացավ արտաբերել Հարութը:
 -Լսի ուրեմն, Հարութիկ, չգիտեմ ով ա եղել քո պապը, բայց ինքը եղել ա դեմք: Սա էն ա, ինչը կոչվում ա երաժշտության կատարյալ իրականացում: Տեսա՞ր դու: Էս ռոյալիցդ մի քիչ հետո ծուխ էլ դուրս կգար: Էլ չեմ ասում, որ մատներս պոկվեցին, մինչև էդ նոտաները անցկացրեցի…
-Դա… դա դու՞ էիր:
- Չէ, Բեթհովեն ալյա գլուխըքարինտալբերգը, - նա նորից հռհռաց:


 Պարզվեց մինչ այդ անհայտ մի փաստ: Կառլ Սալամոնովիչը հեղինակն էր ոչ միայն թատերական ֆոնային երաժշտությունների ու մանկական երգերի, այլև երաժշտական բացառիկ մի էքսպերիմենտի: Մի քանի աղբյուրներ ասում են, որ այդպիսի “իրականացումներ” արվել են նաև հայտնի կոմպոզիտորների կողմից: Կան ասեկոսեներ ու ենթադրություններ եվրոպական երաժշտական գաղտնի սեկտաների մասին, որոնց նպատակն է եղել կյանքի վերարտադրումը երաժտության միջոցով: Հասկանում եք, դրանք համոզված էին, որ ցանկացած գործիքով հնարավոր է արտաբերել ցանկացած հնչյուն, ցանկացած ձայն: Թե իբր դրա համար պետք էր մտածել նոտաների, ակորդների ու տեմպերի այնպիսի մի համադրություն, որը թույլ կտար վերարտադրել կյանքի բոլոր ձայները:
 Կարծես թե Հարութի պապին դա հաջողվել էր: Վիգենը ասացոր մնացած թերթերի վրա կանբնաձայնական ստեղծագործություններ ջրայինմեխանիկականկենդանական մոտիվներովՈւ ասացոր դրանքբոլորն էլ հանճարեղ են:
 Հետո նրանց մոտ հայտնվեցին պատճենահանող սարքն ու հայտնի հյուրերըԱյդ ժամանակ ես նրանց մոտէի լինում հազվադեպհիմնականում երեկոներըՎիգենի կատարմամբ ինչ-որ բան լսելու համար:
 Ցերեկները նրանք բազմացնում էին այդ թերթերն ու վաճառում դրանք երաժշտագետներին ուկոմպոզիտորներինՀավանաբար դա նրանց հետաքրքրում էրորովհետևդատելով ամեն ինչիցպահանջարկկարԵս մտածում էիոր այդ կոմպոզիտորները գնում էին այդ նոտաները ոգեշնչման աղբյուր ստանալունպատակովԻնձ այդ ամենը տարօրինակ էր թվում:
 Մի քանի շաբաթ հետո Վիգենը արդեն մեքենա էր առելԱյդպիսի մեքենա իմ ծանոթ մարդկանցից միայննա կքշեր: 60-ականների կադիլակկանաչա-դարչնագույն ու քրոմապատ բամպերներովՆա ասում էրոր վճարելէ դրա համար ընդամենը երեք հազար երկու հարյուր դոլլարՍակայն երևի այդ մեքենանորպես հնություն ավելիշատ արժեր:
 Հարութը երջանիկ էր թվում: Կանեփի ծուխը խանութից չէր պակասումինչպես նաև փողերը չէինպակասում խանութի դրամարկղից:
 Թվում էրթե ամեն ինչ լավ էամեն ինչ այսպես էլ գնա ու գնաԲայց շուտով տեղի ունեցանիրադարձություններորոնք չէին կարող անտարբեր թողնել մեր գունավոր քաղաքին:
 Սկզբում հայտարարեցինոր հոգեբուժարան է տեղափոխվել ոմն երգահան Միրզոյանը (նա երգեր էրգրում մեկ-երկու ռոք խմբերի համար), հետո ինքնասպան եղավ աշուղ Կուլանհետո ուղիղ եթերում սկսեցմերկանալ ու միզել երգչուհի Սինանխելագարվեց կոմպոզիտոր ԳարաբեդյանըԲոլորն էլ վերջերս հանդես էինեկել նորույթներով ու բոլորն էլ վերջերս այցելել էին “8 music”: Այդպիսի դեպքերը սկսեցին հաճախանալՔիչ էրմնումոր բուքմեյքերական գրասենյակները խաղադրույքներ սահմանեինթե ով է գժվելու այդ երեկոկամ ումկտեղափոխեն գժանոց կամ ով ինքնասպան կլինի:
 Բնականաբար Վիգենի ու Հարութի մասին իմացան:  Նրանց ձերբակալել էինիսկ լրատվամիջոցներինչէին թույլատրում լիարժեք լուսաբանել այս ամենըՄեկ անգամ այցելեցի Հարութին դատարանի ժամանակավորպահման խցում: Ասում էրոր վախենում է բանտ ընկնել ու ուզում է երաժշտություն լսել:
Գործի ընթացքի մասին հետագայում ես իմանում էի մամուլի կցկտուր հաղորդագրություններիցԱսումէինոր հիմնական մեղավոր է ճանաչվել ՎիգենըՄեղադրանքի հոդվածը ի դեպ այդպես էլ հստակ ոչ ոքչձևակերպեցԿարծեմ հոգեմետ նոտաների տարածման դեմ օրենք չկա... իսկ կանեփի տարածման դեմ կաԴա էլհասավ չգիտես ինչու ՀարութինՆրան տվեցին պայմանական ժամկետՎիգենին 6 տարի խիստ ռեժիմիգաղութում:
 “8 music”-ը հիմա փակ էՉեմ հասկանում ինչու Հարութը չբացեցայնՄիգուցե կկարողանար վերականգնվելՆա մի որոշ ժամանակթափառում էր փողոցներով բոմժի կարգավիճակովհետո կորավ ուհայտնվեց ինչ-որ « տխուր պատկերի ասպետի»  կերպարով ու սկսեց լուռու մունջ նստել փաբերում:  Ինձ հետ համարյա չի շփվում հիմաՈչ միայնինձ հետՆա հիմա կարծես չկաՄեկ-մեկ շատ է խմում ու սկսումգոռգոռալաղաղակելԱյդ ժամանակ կարող է լրիվ անծանոթ մարդկանցպատմել օրինակ իր մանկության մասինԲան չեմ հասկանում նրանից:
 Վիգենի մասինլսել եմուզում են տեղփոխել հատուկհոգեբուժարանՆրա մոտ լինում են ուշագնացություններ ու տարբերտեսիլքներ:
 Նոտաների պատմությունը իրոք զարմանալի էրԻնձ մոտ կա մի օրինակորը ես հաստատ օրը ցերեկովդուրս չեմ հանի դարակիցՈստիկանությունը առգրավել էր բոլոր պատճեները ու իսկական մաքրությունկազմակերպել Հարութի նախկին խանութումԻմ օրինակը թող մնա ինձ մոտԵս նվագել չգիտեմուստի ինձ չիսպառնում ոչ մի տեսակի խելագարություն:

P.S.

 Վիգենի կադիլակը կանգնած է “8 music”-ի շենքի հետևի բակումԱմեն օր հաստանում է նրա վրա նսածփոշու շերտը: Մեքենայի նվագարկիչի մեջ մնացել է Հարութի ձայնագրած դիսկը Դամիան Մառլիի ու ՊրինցիերգերովՎիգենը այդ սկավառակը հասցրել էր լսել ընդամենը 24 անգամ:

2 comments:

  1. Ես, պրն. Վիլսոն Գրեգ, բոլորիդ շնորհակալություն եմ հայտնում պարոն Ջոն Գուդմանը, որ ինձ ստացել է իմ վարկը GLOBAL CREDIT FIRM- ից, դուք կարող եք ստանալ նաեւ ձեր վարկը, որը հաջողությամբ վստահում է ինձ: Դուք հեշտությամբ կարող եք գումար վաստակել 12-ից 360 ամիս ժամկետով `2% տոկոսադրույքով եւ, հետեւաբար, ոչ գրավադրություն, հեշտ քայլեր, արագ ֆինանսավորում: Եթե դուք հետաքրքրված եք վարկի առաջարկով, դիմեք արագ եւ հարմարավետ վարկի վճարման օրինագծերի համար, կամ ֆինանսավորում եք փնտրում ձեր բիզնեսը ստեղծելու համար: դիմեք պարոն Ջոն Գուդմանը այսօր էլեկտրոնային փոստով `globalloanfirm051@gmail.com կամ Whats App Number +1 (845) 731 5341 Կապվեք նրան, որպեսզի իսկական վարկ ստանալու համար

    ReplyDelete
  2. Hola amigos, estoy tan feliz hoy porque ahora puedo pagar mis cuentas y también hacer negocios y ayudar a mi familia, acabo de recibir mi préstamo y fue muy rápido. usted puede obtener el suyo también si necesita un préstamo por correo electrónico a través de: williamsloans6@yandex.com

    ReplyDelete